Tom 3 Nr 1-2 (2020)
Artykuły

Prawnokarna ochrona wolności religii we Włoszech i Hiszpanii a przestępstwo obrazy uczuć religijnych w Polsce w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

HTML PDF
  • Bartosz Zalewski (Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie)
Bartosz Zalewski (Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie)
Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie
Bio
DOI: https://doi.org/10.37873/legal.2020.3.1-2.70

Opublikowane 11-05-2022

Słowa kluczowe

  • wolność religii,
  • prawnokarna ochrona uczuć religijnych,
  • bluźnierstwo

Jak cytować

Zalewski, B. (2022). Prawnokarna ochrona wolności religii we Włoszech i Hiszpanii a przestępstwo obrazy uczuć religijnych w Polsce w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. The Legal Culture, 3(1-2). https://doi.org/10.37873/legal.2020.3.1-2.70

Prawa autorskie (c) 2022 The Legal Culture

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Abstrakt

Przedmiotem niniejszego opracowania jest analiza komparatystyczna prawnokarnej ochrony wolności wyznania we Włoszech, w Hiszpanii oraz w Polsce, uwzględniająca dotychczasowe orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Ochrona prawna w omawianym wymiarze może przyjmować różnorodną formę; w niektórych państwach prawodawca przyjmuje konstrukcję przepisów penalizującą bluźnierstwo, w innych zaś – podobnie jak w Polsce – inkryminowana jest obraza uczuć religijnych. Przepisy chroniące uczucia religijne nie tylko nie stoją w sprzeczności z orzecznictwem ETPC, ale – wnosząc z uzasadnienia wyroku ETPC z 2018 r. w sprawie E.S. przeciwko Austrii – na władzach krajowych ciąży obowiązek zapewnienia pokojowej koegzystencji różnych wyznań i religii, czemu przepisy takie służą.

HTML PDF

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

  1. Literatura
  2. Banaś H., Między sacrum i profanum: relacje wolności religijnej i wolności sztuki w orzecznictwie ETPCz, „Adam Mickiewicz University Law Review”, 5 (2015). DOI: https://doi.org/10.14746/ppuam.2015.5.05
  3. Bojarski T., Polskie prawo karne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2008.
  4. Budyn-Kulik M., Znieważenie uczuć religijnych – analiza dogmatyczna i praktyka ścigania, „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne”, 19 (2014).
  5. Codice penale commentato, red. G. Marinucci, E. Dolcini, Milano 2011.
  6. Código Penal Comentado y con Jurisprudencia, red. L. Rodríguez Ramos, Madrid 2009.
  7. Derlatka M., Zasadność kryminalizacji uczuć religijnych, „Prokuratura i Prawo” 10 (2015).
  8. Fattori G., La secolarizzazione dei reati contro in sacro in Italia, [w:] Blasfemia, diritti e libertà: una discussione dopo le stragi di Parigi, red. A. Melloni, F. Cadeddu, F. Meloni, Bologna 2015.
  9. Gardocki L., Pojęcie przestępstwa i podziały przestępstw w polskim prawie karnym, „Annales UMCS, sectio G – Ius”, 60/2 (2013).
  10. González Uriel D., La religión y su juridificación (Especial consideración de la colisión entre la libertad religiosa y la libertad de expresión), „Boletín del Ministerio de Justicia”, 2/209/LXXII (2018). DOI: https://doi.org/10.53054/bmj.v72i2209.2832
  11. Kącka K., Geneza i źródła wolności religii w europejskiej przestrzeni politycznej i prawnej, „Seminare”, 34 (2013). DOI: https://doi.org/10.21852/sem.2013.34.10
  12. Kłączyńska N., Dyskryminacja religijna a prawnokarna ochrona wolności sumienia i wyznania, Wrocław 2005.
  13. Kodeks karny. Część szczególna, t. 1, Komentarz do artykułów 117–22, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa 2017.
  14. Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, cz. 1, Komentarz do art. 117-211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, WKP 2017.
  15. Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2015.
  16. Konstytucja RP, t. 1, Komentarz do art. 1-86, red. L. Bosek, M. Safjan, Warszawa 2016.
  17. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, t. 1, Komentarz do artykułów 1-18, red. L. Garlicki, P. Hofmański, A. Wróbel, Warszawa 2010.
  18. Król K., Granice wolności artystycznej – zarys problematyki, „Santander Art and Culture Law Review”, 4/1 (2018). DOI: https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.18.011.9772
  19. Kruczoń E., Przestępstwo obrazy uczuć religijnych, „Prokuratura i Prawo”, 2 (2011).
  20. Liñán García A., La protección del factor religioso en el nuevo Código Penal español (Ley Orgánica 10/1995, de 23 de noviembre), „Revista Española de Derecho Canónico” 58 (2001). DOI: https://doi.org/10.36576/summa.6104
  21. Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2017.
  22. Pacillo V., I delitti contro le confessioni religiose dopo la legge 24 febbraio 2006, n. 85: problemi e prospettive di comparazione, Milano 2007.
  23. Pérez de la Fuente O., Libertad de expresión y escarnio de los sentimientos religiosos. Enfoques sobre la ponderación en algunos casos judiciales españoles, „Revista Telemática de Filosofía del Derecho”, 18 (2015).
  24. Pohl Ł., Czepita S., Strona podmiotowa przestępstwa obrazy uczuć religijnych i jego formalny charakter, „Prokuratura i Prawo” 12 (2012).
  25. Prawo karne materialne. Część ogólna, red. M. Mozgawa, Warszawa 2011.
  26. Rozner M., Prawo do wolności religijnej w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z 1950 r., „Studia z Prawa Wyznaniowego”, 5 (2002).
  27. Skwarzyński M., Bluźnierstwo w świetle ochrony praw człowieka, [w:] Odpowiedzialność karna artysty za obrazę uczuć religijnych, red. F. Ciepły, Warszawa 2014.
  28. Sobczak J., Gołda-Sobczak M., Wolność sumienia i wyznania jako prawo człowieka, „Annales UMCS, sectio K – Politologia”, 19/1 (2012).
  29. Szczucki K., Kryminalizacja na przykładzie przestępstwa obrazy uczuć religijnych, [w:] O wolność słowa i religii. Praktyka i teoria, red. F. Longchamps de Beriér, K. Szczucki, Warszawa 2016.
  30. Szymanek J., Konstytucjonalizacja prawa do wolności myśli, sumienia, religii i przekonań, „Studia z Prawa Wyznaniowego”, 10 (2007).
  31. Tryka B., Zagadnienie uczuć religijnych w kontekście artykułu 196 Kodeksu karnego, „Analiza i Egzystencja” 40 (2017). DOI: https://doi.org/10.18276/aie.2017.40-04
  32. Wiśniewski A., Koncepcja marginesu oceny w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Gdańsk 2008.
  33. Akty prawne
  34. Kodeks karny Belgii z 1867 r.
  35. Kodeks karny Bułgarii z 1968 r.
  36. Kodeks karny Cypru z 1959 r.
  37. Kodeks karny Finlandii z 1894 r.
  38. Kodeks karny Grecji z 1951 r.
  39. Kodeks karny Luksemburga z 1879 r.
  40. Kodeks karny Łotwy z 1998 r.
  41. Kodeks karny Portugalii z 1982 r.
  42. Kodeks karny Włoch (Gazzetta Ufficiale nr 251, 26 października 1930).
  43. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284).
  44. Ley Orgánica 10/1995, de 23 de noviembre, del Código Penal, BOE núm. 281, de 24 de noviembre de 1995.
  45. Ustawa nr 85 z 24 lutego 2006 r. (Gazzetta Ufficiale nr 60, 13 marca 2006).
  46. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88 poz. 553 z późn. zm.).
  47. Orzeczenia sądowe
  48. Decyzja Europejskiej Komisji Praw Człowieka z 18 kwietnia 1997 r. w sprawie Dubowska i Skup przeciwko Polsce, skarga nr 34055.
  49. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 7 czerwca 1994 r., sygn. K 17/93.
  50. Uchwała Sądu Najwyższego z 29 października 2012 r., sygn. akt I KZP 12/12.
  51. Uchwała Sądu Najwyższego z 29 października 2012 r., sygn. akt I KZP 12/12.
  52. Wyrok ETPC z 1 lipca 2014 r. w sprawie S.A.S. przeciwko Francji, skarga nr 43835/11.
  53. Wyrok ETPC z 10 lipca 2003 r. w sprawie Murphy przeciwko Irlandii, skarga 44179/98.
  54. Wyrok ETPC z 18 lutego 1999 r. w sprawie Buscarini i inni przeciwko San Marino, skarga nr 24645/94.
  55. Wyrok ETPC z 2 maja 2006 r. w sprawie Aydin Tatlav przeciwko Turcji, skarga nr 50692/99.
  56. Wyrok ETPC z 20 września 1994 r. w sprawie Otto-Preminger-Institut przeciwko Austrii, skarga nr 13470/87.
  57. Wyrok ETPC z 21 lutego 2008 r. w sprawie Alexandridis przeciwko Grecji, skarga 19516/06.
  58. Wyrok ETPC z 25 listopada 1996 r. w sprawie Wingrove przeciwko Wielkiej Brytanii, skarga 17419/90.
  59. Wyrok ETPC z 25 maja 1993 r. w sprawie Kokkinakis przeciwko Grecji, skarga nr 14307/88.
  60. Wyrok ETPC z 25 października 2018 r. w sprawie E.S. przeciwko Austrii, skarga nr 38450/12.
  61. Wyrok ETPC z 26 kwietnia 2016 r. w sprawie İzzettin Doǧan i inni przeciwko Turcji, skarga nr 62649/10.
  62. Wyrok ETPC z 27 czerwca 2000 r. w sprawie Cha'are Shalom Ve Tsedek przeciwko Francji, skarga nr 27417/95.
  63. Wyrok ETPC z 31 lipca 2009 r. w sprawie Religionsgemeinschaft der Zeugen Jehovas i inni przeciwko Austrii, skarga nr 40825/98.
  64. Wyrok ETPC z 9 lipca 2013 r. w sprawie Sindicalut „Pastoral cel Bun” przeciwko Rumunii, skarga nr 2330/09.
  65. Wyrok III Sekcji włoskiego Sądu Kasacyjnego nr 10535 z 10 marca 2009 r.
  66. Wyrok III Sekcji włoskiego Sądu Kasacyjnego nr 12261 z 4 grudnia 1987 r.
  67. Wyrok III Sekcji włoskiego Sądu Kasacyjnego nr 1962 z 26 lutego 1986 r.
  68. Wyrok połączonych Sekcji włoskiego Sądu Kasacyjnego nr 7979 z 15 lipca 1992 r.
  69. Wyrok Sądu Najwyższego Austrii (OGH) z 11 grudnia 2013 r., sygn. akt 15Os52/12d.
  70. Wyrok Sądu Najwyższego z 6 kwietnia 2004 r., sygn. akt I CK 484/03.
  71. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 6 października 2015 r., sygn. akt SK 54/13, OTK-A 2015/9/142.
  72. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 6 października 2015 r., sygn. akt SK 54/13, OTK-A 2015/9/142.
  73. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 6 października 2015 r., sygn. akt SK 54/13, OTK-A 2015/9/142.
  74. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 6 października 2015 r., sygn. akt SK 54/13, OTK-A 2015/9/142.
  75. Wyrok VI Sekcji włoskiego Sądu Kasacyjnego nr 11049 z 27 października 1980 r.
  76. Wyrok VI Sekcji włoskiego Sądu Kasacyjnego nr 3076 z 4 kwietnia 1985 r.
  77. Wyrok włoskiego Sądu Konstytucyjnego nr 168 z 18 kwietnia 2005 r.
  78. Wyrok włoskiego Sądu Konstytucyjnego nr 188 z 27 czerwca 1975 r.
  79. Wyrok włoskiego Sądu Konstytucyjnego nr 440 z 18 października 1995 r.
  80. Wyrok włoskiego Sądu Konstytucyjnego nr 440 z 18 października 1995 r.