Tom 6 (2023)
Artykuły

Pojęcie ius gentium w wybranych dziełach literatury prawniczej XII i XIII stulecia

HTML
Bartosz Zalewski
Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie
Bio
DOI: https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.112

Opublikowane 29-12-2023

Słowa kluczowe

  • Ius gentium,
  • prawo narodów,
  • średniowiecze,
  • glosatorzy,
  • dekretyści

Jak cytować

Zalewski, B. (2023). Pojęcie ius gentium w wybranych dziełach literatury prawniczej XII i XIII stulecia. The Legal Culture, 6. https://doi.org/10.37873/legal.2023.6.112

Prawa autorskie (c) 2023 The Legal Culture

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Abstrakt

Kształtowanie się koncepcji nowożytnego europejskiego prawa międzynarodowego publicznego stanowiło proces długotrwały. Genezy jego należy poszukiwać w okresie średniowiecza, kiedy to poddano znane prawu rzymskiemu pojęcie ius gentium twórczej interpretacji. W artykule analizowane są fragmenty wybranych dzieł średniowiecznej literatury prawniczej z XII i XIII w. w zakresie, w jakim dotyczyły one pojęcia ius gentium. Ma to na celu ukazanie ścieżek ewolucji tego pojęcia w dorobku glosatorów, ówczesnych kanonistów oraz XIII-wiecznych przedstawicieli orleańskiej szkoły prawa.

HTML

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

  1. Literatura oraz przekłady:
  2. Anghie A., Francisco de Vitoria and the Colonial Origins of International Law, „Social & Legal Studies” 1996, 5(3). DOI: https://doi.org/10.1177/096466399600500303
  3. Anghie A., The Evolution of International Law: Colonial and Postcolonial Realities, „Third World Quarterly” 2006, 27(5). DOI: https://doi.org/10.1080/01436590600780011
  4. Baszkiewicz J., Omnia sunt principis. O własności i jurysdykcji w koncepcji politycznej glosatorów i postglosatorów (XII–XIII w.), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego”, Seria A „Nauki społeczne. Prawo” 1961, 34(8).
  5. Baszkiewicz J., Ryszka F., Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1979.
  6. Baviera G., Il diritto internazionale dei Romani, Modena 1898.
  7. Bederman D.J., International Law in Antiquity, Cambridge 2001. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511494130
  8. Bełch S., Paulus Vladimiri and his doctrine concerning international law and politics, t. I–II, Berlin–Boston 2017–2018.
  9. Bezemer C.H., A Repetitio by Jacques de Révigny on the Creation of Ius Gentium, „Legal History Review” 1981, 49. DOI: https://doi.org/10.1163/157181981X00153
  10. Bezemer C.H., Les répétitions de Jacques de Révigny: recherches sur la répétition comme forme d'enseignement juridique et comme genre littéraire, suivies d'un inventaire des textes, Leiden 1987. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004621442
  11. Bezemer K., Pierre de Belleperche. Portrait of a legal puritan, Frankfurt am Main 2005.
  12. Bezemer K., What Jacques Saw: Thirteenth Century France through the Eyes of Jacques de Revigny, Professor of Law at Orléans, Frankfurt am Main 1997.
  13. Breen Q., The Twelfth-Century Revival of the Roman Law, „Oregon Law Review” 1945, 24.
  14. Calasso F., Medio evo del diritto, t. I, Le fonti, Milano 1954.
  15. Canning J., The Medieval Roman and Canon Law Origins of International Law [w:] Medieval Foundations of International Relations, ed. W. Bain, New York 2017. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315758213-6
  16. Canning J., The Political Thought of Baldus de Ubaldis, Cambridge 1987. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511523113
  17. Carlyle R.W., Carlyle A.J., History of Mediaeval Political History in the West, cz. 1, Edinburgh 1909.
  18. Dębiński A., Kościół i prawo rzymskie, Lublin 2008.
  19. Dębiński A., Papiestwo a nauka prawa rzymskiego w XII–XII w. [w:] Współczesna romanistyka prawnicza w Polsce, red. A. Dębiński, M. Wójcik, Lublin 2004.
  20. Ehrlich L., Paweł Włodkowic i Stanisław ze Skarbimierza, Warszawa 2017.
  21. Encyclopedia of Public International Law, t. 7, History of International Law – Foundations and Principles of International Law – Sources of International Law – Law of Treaties, ed. R. Bernhardt, Amsterdam 1984.
  22. Fedele D., Ius gentium: The Metamorphoses of a Legal Concept (Ancient Rome to Early Modern Europe) [w:] Empire and Legal Thought. Ideas and Institutions from Antiquity to Modernity, ed. E. Cavanagh, Leiden 2020. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004431249_009
  23. Fedele D., The Medieval Foundations of International Law: Baldus de Ubaldis (1327–1400). Doctrine and Practice of the Ius Gentium, Leiden–Boston 2021. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004447127
  24. Feenstra R., L’école de droit d’Orléans au treizième siècle et son rayonnement dans l’Europe médiévale, „Revue d’histoire des facultés de droit et de la science juridique” 1992, 13.
  25. Gaudemet J., Quelques remarques sur le droit naturel à Rome, „Revue Internationale des Droits de l’Antiquité” 1952, 2(1).
  26. Gouron A., Montazel L., La date de la mort de Placentin: Une fausse certitude, „Legal History Review” 1993, 61(4). DOI: https://doi.org/10.1163/157181993X00024
  27. Guggenheim P., Jus gentium, jus naturale, jus civile et la communauté internationale issue de la Divisio Regnorum intervenue au cours des 12e et 13e siècles, „Comunicazioni e Studi” 1955, 7.
  28. Izydor z Sewilli, O prawach, oprac. A. Dębiński, M. Jońca, Lublin 2021.
  29. Kantorowicz H., Studies in the Glossators of the Roman Law, Cambridge 1938.
  30. Kantorowicz H., The Poetical Sermon of a Mediaeval Jurist. Placentinus and his ‘Sermo de Legibus’, „Journal of the Warburg Institute” 1938, 2(1). DOI: https://doi.org/10.2307/750022
  31. Kaser M., Ius Gentium, Köln–Weimar–Wien 1993.
  32. Kaser M., ‘Ius publicum’ und ‘ius privatum’, „Zeitschrift der Savigny-Stiftung fur Rechtsgeschichte. Romanistische Abteilung” 1986, 103. DOI: https://doi.org/10.7767/zrgra.1986.103.1.1
  33. Koranyi K., Powszechna historia państwa i prawa w zarysie, t. II, Epoka feudalizmu, Warszawa 1955.
  34. Koranyi K., Ze studiów nad międzynarodowymi traktatami w średniowieczu, „Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie” 1937, 19.
  35. Koskenniemi M., Colonization of the «Indies». The Origin of the International Law? [w:] La idea de América en el pensamiento ius internacionalista del siglo XX: estudios a propósito de la conmemoración de los bicentenarios de las independencias de las repúblicas latinoamericanas, coord. Y. Gomarra Chopo, Zaragoza 2010.
  36. Koskenniemi M., To the Uttermost Parts of the Earth. Legal Imagination and International Power 1300–1870, Cambridge 2021. DOI: https://doi.org/10.1017/9781139019774
  37. Kuryłowicz M., Prawo rzymskie. Historia, tradycja, współczesność, Lublin 2003.
  38. Leraczyk I., Ius belli et pacis w republikańskim Rzymie, Lublin 2018.
  39. Lesaffer R., Roman Law and the Intellectual History of International Law [w:] The Oxford Handbook of the Theory of International Law, eds. A. Orford, F. Hoffmann, Oxford 2016. DOI: https://doi.org/10.1093/law/9780198701958.003.0003
  40. Lombardi G., Ricerche in tema di ‘ius gentium’, Milano 1946.
  41. Lombardi G., Sul concetto di ‘ius gentium’, Roma 1947.
  42. Łuszczyńska M., Łuszczyński A., Wojna sprawiedliwa a nie święta. Średniowieczne koncepcje konfliktów zbrojnych, „Acta Universitatis Wratislaviensis” No. 3959, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2019, 41(4). DOI: https://doi.org/10.19195/2300-7249.41.4.1
  43. Mausen Y., Pierre de Belleperche [w:] Great Christian Jurists in French History, eds. O. Descamps, R. Domingo, Cambridge 2019. DOI: https://doi.org/10.1017/9781108669979.006
  44. Meijers E., Etudes d’histoire du droit, t. III, Le droit Romain au Moyen Âge, cz. 1, A–B, Leyde 1959. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004623545
  45. Mor C.G., À l'origine de l'École de Montpellier: Rogerius ou Placentin?, „Recueil des Mémoires et Travaux publiés par la Société d'histoire du droit et des institutions des Anciens pays de droit écrit” 1967, 6.
  46. Nys E., Les origines du droit international, Bruxelles–Paris 1894.
  47. Paweł Włodkowic i polska szkoła prawa międzynarodowego, red. M.A. Cichocki, A. Talarowski, Warszawa 2018.
  48. Paweł Włodkowic, Stanisław ze Skarbimierza, Benedykt Hesse, Mateusz z Krakowa, Prawo ludów i wojna sprawiedliwa, przeł. J. Łukaszewska-Haberko, red. M.A. Cichocki, A. Talarowski, Warszawa 2018.
  49. Pennington K., Enrico da Susa, detto l'Ostiense (Hostiensis, Henricus de Segusio o Segusia) [w:] Dizionario biografico degli Italiani, t. 42, Roma 1993.
  50. Pennington K., Władca i prawo (1200–1600). Suwerenność monarchy a prawa poddanych w zachodnioeuropejskiej tradycji prawnej, przeł. A. Pysiak, Warszawa 2012. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323532415
  51. Philipson C., The International Law and Custom of Ancient Greece and Rome, t. I–II, London 1911.
  52. Plessis P. du, Jacques de Révigny [w:] Great Christian Jurists in French History, eds. O. Descamps, R. Domingo, Cambridge 2019.
  53. Riviére J., Sur l’origine de formule juridique: «Rex est imperator in regno suo», „Revue des sciences religieuses” 1924, 4(4). DOI: https://doi.org/10.3406/rscir.1924.1277
  54. Robinson J., William of Ockham's Early Theory of Property Rights in Context, Leiden 2012. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004245730
  55. Russel F.H., The Just War in the Middle Ages, Cambridge 1975 (reprint: 1979).
  56. Savigny F.C. von, Histoire du droit romain au Moyen-Age, t. IV, przeł. na język francuski Ch. Guenoux, Paris 1839.
  57. Schmitt C., Nomos ziemi w prawie międzynarodowym ius publicum Europaeum, przeł. K. Wudarska, Warszawa 2019.
  58. Sczaniecki M., Powszechna historia państwa i prawa, Warszawa 2009.
  59. Szymańska A., Consilia a inne gatunki literatury prawniczej, „Acta Universitatis Wratislaviensis” No. 3978, „Przegląd Prawa i Administracji” 2020, 120(2). DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.120.102
  60. Tarwacka A., O sprawiedliwości i prawie: 1 tytuł 1 księgi Digestów: tekst – tłumaczenie – komentarz, „Zeszyty Prawnicze” 2003, 3(2). DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2003.3.2.16
  61. Tourtoulon P. de, Placentin, La vie. Les ouvres, Paris 1896.
  62. Tulejski T., Paulus Vladimiri and His Forgotten Concept of the Just War, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2019, 2. DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2019.2.39
  63. Vinogradoff P., Roman Law in Mediaeval Europe, Oxford 1961.
  64. Waelkens L., La théorie de la coutume chez Jacques de Révigny, Leiden 1984. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004621428
  65. Weignad R., Die Naturrechtslehre der Legisten und Dekretisten von Irnerius bis Accursius und von Gratian bis Johannes Teutonicus, Munich 1967.
  66. Ziegler K.-H., Die römische Grundlagen des europäischen Völkerrechts, „Ius Commune” 1972, 4.
  67. Starodruki:
  68. Azo Portius, Summa Azonis locuples iuris civilis thesaurus, Basileae 1563.
  69. Corpus Iuris Civilis Iustinianei. Tomus hic Primus Digestum Vetus continet, Hrsg. D. Gothofredus, Lugduni 1627.
  70. Decretum Gratiani, emendatum et notationibus illustratum; Una cum glossis, Lugduni 1624.
  71. Henricus de Segusia, Summa Aurea, Lugduni 1597.
  72. Placentinus, In summam Institutiones sive Elementa, Moguntiae 1535.
  73. Petrus de Bellapertica, In libros Institutionum Divi Iustiniani Sacratissimi principis commentarii, Lugduni 1536.
  74. Sancti Raimundi de Pennafort summa, Veronae 1744.
  75. Edycje źródłowe:
  76. Corpus Iuris Civilis, volumen primum, Berolini 1893.
  77. Die Summa des Paucapalea über das Decretum Gratiani, Hrsg. J.F. von Schulte, Giessen 1890.
  78. Die Summa Des Stephanus Tornacensis Uber Das Decretum Gratiani, Hrsg. J.F. von Schulte, Giesen 1891.
  79. Fontes Iuris Romani Anteiustiniani, Pars secunda, Auctores, ed. J. Baviera, Florentiae 1940.
  80. Monumenta Germaniae Historica. Scriptores Rerum Germanicarum. Nova Series, t. VII, Ottonis Morenae et continuatorum Historia Frederici I, Hrsg. F. Güterbock, Berlin 1930.
  81. Rufinus von Bologna, Summa decretorum, Hrsg. H. Singer, Paderborn 1902 (reprint: 1963).
  82. Sancti Thomae Aquinatis Opera omnia, iussu impensaque Leonis XIII. P.M. edita, Tomus septimus, Prima secundae Summae theologiae, a quaestione 71-114, cum commentariis Thomae de Vio Caietani, Romae 1882.