Opublikowane 09-11-2020
Słowa kluczowe
- prawo,
- prawo naturalne,
- prawo wieczne,
- natura ludzka,
- teleologia
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł przedstawia tomistyczną koncepcję prawa, jego istoty i znaczenia jako regula et mensura ludzkiego postępowania mającą prowadzić w sposób wolny do celu ustanowionego przez naturę bytów. Z tej perspektywy można zrozumieć podział na różnego rodzaju prawa (wieczne, naturalne, ludzkie) i łączące je cechy wspólne właściwe dla jego określenia. Dla Akwinaty prawo jest oparte na rozumności, promulgowane przez odpowiedzialnego za wspólnotę, a z racji tego, że dotyczy dobra wspólnego, ma charakter moralny. Norma prawna nie jest dobra po prostu dlatego, że jest legalna: odwrotnie, jest legalna, ponieważ dotyczy „dobra” właściwie pojętego. Tym samym dla stworzenia rozumnego staje się okazją do wzrastania wolności: prawo z racji ukierunkowania na spełnienie natury służy rozwojowi wolności, która nie polega na samym wyborze, ale na wyborze dobra.
Downloads
Bibliografia
- Akinwale A., Political Philosophy and Human Nature in Thomas Aquinas, “Studia Gilsoniana”, nr 3, 2020, s. 343-374.
- Benedykt XVI, I Podróż apostolska do Niemiec. Wykład na Uniwersytecie Ratyzbońskim. Ratyzbona 12.09.2006 r., w: R. J. Woźniak (red.), Poznanie prawdy. Wykłady papieskie – Benedykt XVI, Kraków 2017, s. 27-53.
- Budziszewski J., Commentary on Thomas Aquinas’s: Treatise on Law, New York 2014. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781139333641
- Dimmock M., Fisher A., Aquinas’ Natural Law Theory, [w:] tychże, Ethics for A Level, Cambridge 2017, s. 65–77. DOI: https://doi.org/10.11647/OBP.0125.04
- Gourlay T.V., The Nature of Nature: Concerning the Efficacy of Natural Law Reasoning, „New Blackfriars” nr 1089, 2019, s. 597–606. DOI: https://doi.org/10.1111/nbfr.12354
- Lisska A., Natural Law and the Roman Catholic Tradition: The Importance of Philosophical Realism, „The American Journal of Economics and Sociology” nr 4, 2012, s. 745–786. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1536-7150.2012.00842.x
- MacIntyre A., Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, tłum. z ang. A. Chmielewski, Warszawa 1996.
- Mongeau G., Embracing Wisdom: The Summa theologiae as Spiritual Pedagogy, Toronto 2015.
- Pacheco C.C., La amistad política en santo Tomás de Aquino: entre la justicia y la misericordia, „Espíritu” nr 151, 2016, s. 101–127.
- Perrier E., L’Attrait divin. La doctrine de l’opération et le gouvernement des créatures chez Thomas d’Aquin, „Bibliothèque de la Revue Thomiste”, Touluse 2019.
- Roszak P., Autorytet a poszukiwanie mądrości. Wokół konceptu auctoritas w teologii św. Tomasza z Akwinu, „Człowiek w Kulturze” 22 (2011/2012), s. 67-90.
- Smith T.W., The Order of Presentation and the Order of Understanding in Aquinas’s Account of Law, „The Review of Politics” nr 4, 1995, s. 607–640. DOI: https://doi.org/10.1017/S0034670500018659
- Thomae Aquinatis, Super Epistolas S. Pauli lectura, t. 1: Super primam Epistolam ad Corinthios lectura. Ed. R. Cai (8ª ed.: Marietti, Taurini-Romae, 1953).
- Thomae de Aquino, Opera omnia iussu Leonis XIII P. M. edita, t. 24/2: Quaestio disputata de spiritualibus creaturis. Ed. J. Cos (Commissio Leonina-Éditions Du Cerf, Roma-Paris, 2000).
- Thomae de Aquino, S., In psalmos Davidis expositio a psalmo XI ad psalmum XX, Corpus Thomisticum, http://www.corpusthomisticum.org/cps11.html, dostęp: 11 lipca 2020.
- Thomae de Aquino, S., Summa Theologiae, Editiones Paulinae, Roma 1962.
- Thomae de Aquino, Scriptum super libros Sententiarum magistri Petri Lombardi episcopi Parisiensis, t. 3. Ed. M. F. Moos (P. Lethielleux, Parisiis, 1956) XIV, 1356 pp. in 2 vol.
- Widow J.L., The Unity of the natural law and the distinction of precepts in Thomas Aquinas, „Anuario Filosófico” nr 1, 2008, s. 99–120.