Tom 1 Nr 2 (2018): Godność jako źródło praw i wolności
Artykuły

The right to the protection of religious feelings versus freedom of expression in the light of the Constitution of the Republic of Poland and the European Convention on Human Rights

Janusz Roszkiewicz
Uniwersytet Warszawski
Bio

Opublikowane 30-12-2019

Słowa kluczowe

  • Europejska Konwencja Praw Człowieka,
  • Konstytucja RP,
  • Ochrona uczuć religijnych,
  • prawo do obrażania,
  • wolność słowa

Jak cytować

Roszkiewicz, Janusz. 2019. “The Right to the Protection of Religious Feelings Versus Freedom of Expression in the Light of the Constitution of the Republic of Poland and the European Convention on Human Rights”. The Legal Culture 1 (2): 58-83. https://doi.org/10.37873/legal.2018.1.2.23.

Abstrakt

Niniejszy artykuł dotyczy prawa do ochrony uczuć religijnych jako wartości usprawiedliwiającej ograniczenie wolności słowa. Prawo do ochrony uczuć religijnych może być chronione za pomocą trzech metod: cywilnej, karnej i administracyjnej. Zagadnienie jest omawiane z punktu widzenia Konstytucji RP oraz Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, ze szczegółowym uwzględnieniem orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

  1. Banaszak B., Comment no. 6 to art. 53, [in:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz to art. 1–86, ed. M. Safjan and L. Bosek, Warszawa 2016 (Legalis).
  2. Bougiakiotis E., E.S. v Austria: Blasphemy Laws and the Double Standards of the European Court of Human Rights, UK Constitutional Law Association Blog, 22.11.2018, https://ukconstitutionallaw.org/2018/11/22/emmanouil-bougiakiotis-e-s-v-austria-blasphemy-laws-and-the-double-standards-of-the-european-court-of-human-rights/, accessed: 19 Dec. 2018.
  3. Brzozowski W., [in:] W. Brzozowski, A. Krzywoń, M. Wiącek, Prawa człowieka, Warszawa 2018.
  4. Clooney A., Webb P., The Right to Insult in International Law, [in:] „Columbia Human Rights Law Review” no. 48.2, 2017.
  5. Czarny-Drożdżejko E., Comment no. 8 to art. 18, [in:] E. Czarny-Drożdżejko, Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, Warszawa 2014 (LEX).
  6. Decision The District Court in Warsaw of 9 February 2009, XVIII Kp 841/08.
  7. Decision of the European Commission on Human Rights of 18.4.1997 in case: Dubowska and Skup v. Poland.
  8. Decision of the Supreme Court of 5.3.2015, III KK 274/14.
  9. Decision by the Chairman of the NBC no. 6/2013 of 9 August 2013.
  10. Decision by the Chairman of the NBC no. 1/2013 of 21 January 2013, repealed by the verdict of the District Court in Warsaw of 29.4.2014, XX GC 374/13, which was upheld by the Court of Appeals in the verdict of 2.9.2015, VI ACa 1312/14.
  11. Decision by the Chairman of the NBC z 22 March 2006 no. 2/2006, upheld in the verdict of of the Supreme Court of 14 January 2010, III SK 15/09.
  12. Decree of 5.8.1949 on Protection of the Freedom of Conscience and Religion (Dz. U. No. 45, item 334).
  13. Dmowski S., Trzaskowski R., Comments no. 9–10 to art. 23, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Księga pierwsza. Część Ogólna, ed. J. Gudowski, Warszawa 2014 (LEX).
  14. Evans C., Freedom of Religion. Under the European Convention on Human Rights, Oxford University Press, 2001. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199243648.001.0001
  15. Filar M., Berent M., Comments no. 8 and 9 to art. 196, [in:] Penal Code. Komentarz, ed. M. Filar, Warszawa 2016, LEX.
  16. Franz Matscher and Thór Vilhjálmsson to Judgement of the ETHR of 1 July 1997 in case: Oberschlick v. Austria (no. 2). DOI: https://doi.org/10.1080/13642989708406687
  17. Frowein J., Comment no. 8 to art. 9, [in:] J. Frowein, W. Peukert, Europäische Menschenrechtskonvention. EMRK-Kommentar, Kehl 1996.
  18. Garlicki L., Comments no. 7 to art. 10 and no. 21 to art. 9, [in:] L. Garlicki, P. Hofmański, A. Wróbel, Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Komentarz do artykułów 1–18. Tom I. Komentarz, Warszawa 2010 (Legalis).
  19. Grzybowski S., Ochrona dóbr osobistych, Warszawa 1957.
  20. Hałgas M., Kostański P., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2006.
  21. Hypś S., Comments no. 1, 4 and 8 to art. 196, [in:] Penal Code. Komentarz, ed. A. Grześkowiak and K. Wiak, Warszawa 2019 (Legalis).
  22. Interview with Grégor Puppinck (director of the European Center for Law and Justice), Délit de blasphème: «La CEDH n’est pas Charlie!», „Le Figaro” z 26.10.2018, http://www.lefigaro.fr/vox/religion/2018/10/26/31004-20181026ARTFIG00232-delit-de-blaspheme-la-cedh-n-est-pas-charlie.php, accessed: 19 Dec. 2018.
  23. Janyga W., Comments no. 4, 13, 21 and 22 to art. 196, [in:] Penal Code. Część szczególna. Komentarz do artykułów 117–221, Tom I, ed. M. Królikowski and R. Zawłocki, Warszawa 2017 (Legalis).
  24. Jędrejek G., Szymański T., Prawna ochrona uczuć religijnych w Polsce (Próba oceny dotychczasowych rozwiązań, czyli o rozdźwięku pomiędzy literą prawa a jego aplikacją), [in:] „Studia Prawa Wyznaniowego” t. V, 2002.
  25. Judgement of the ETHR of 20.9.1994 in case: Otto-Preminger-Institut v. Austria.
  26. Judgement of the ETHR of 25.11.1996 in case: Wingrove v. United Kingdom.
  27. Judgement of the ETHR of 13.9.2005 in case: I.A. v. Turkey.
  28. Judgement of the ETHR of 2.5.2006 in case: Aydin Tatlav v. Turkey.
  29. Judgement of the ETHR of 25.10.2018 in case: E. S. v. Austria.
  30. Judgement of the ETHR of 10.7.2003 in case: Murphy v. Ireland.
  31. Judgement of the ETHR of 31.10.2006 in case: Klein v. Slovakia.
  32. Judgement of the ETHR of 31.1.2006 in case: Giniewski v. France.
  33. Judgement of the ETHR of 7.12.1976 in case: Handyside v. United Kingdom.
  34. Judgement of the ETHR of 26.4.1979 in case: The Sunday Times v. United Kingdom
  35. Judgement of the ETHR of 4.12.2003 in case: Gündüz v. Turkey.
  36. Judgement of the ETHR of 29.4.2008 in case: Kutlular v. Turkey.
  37. Judgement of the ETHR of 30.1.2018 in case: Sekmadienis Ltd. v. Lithuania.
  38. Judgement of 25.5.1993 in case: Kokkinakis v. Greece.
  39. Judgement of the Grand Chamber of the ETHR of 10.11.2005 in case: Leyla Şahin v. Turkey
  40. Judgment of ETHR 1.7.2014 in case: S.A.S. v. France.
  41. Judgement of the ETHR of 24.5.1988 in case: Müller et al. v. Switzerland.
  42. Judgement of the ETHR of 22.12.2005 in case: Paturel v. France.
  43. Judgement of the ETHR of 31.10.2006 in case: Klein v. Slovakia.
  44. Judgement of the ETHR of 31.1.2006 in case: Giniewski v. France.
  45. Judgment of the Supreme Court of 19.11.2010, III CZP 79/10. DOI: https://doi.org/10.1086/664560
  46. Judgement of the ETHR of 3.11.2015 in case: Stankiewicz et al. v. Poland (no. 2.2).
  47. Judgement of the Supreme Court of 6.4.2004, I CK 484/03.
  48. Judgement of the Supreme Court of 6.4.2004, I CK 484/03.
  49. Judgement of the ETHR of 7.12.1976 in case: Handyside v. t9he United Kingdom.
  50. Judgement of the Supreme Court of 25.3.1938, 3 K 2547/37 (Dz. U. 1938 No. 10, item 250).
  51. Judgement of the Supreme Court of 17.2.1993, III KRN 24/92.
  52. Kalus S., Comment no. 26 to art. 23, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna (art. 1–125), ed. M. Fras and M. Habdas, Warszawa 2018 (LEX).
  53. Kłączyńska N., Comments no. 2, 6 and 8 to art. 196, [in:] Penal Code. Część szczególna. Komentarz, ed. J. Giezek, Warszawa 2014 (LEX).
  54. Kozłowska-Kalisz P., Comments no. 3 and 5 to art. 196, [in:] Penal Code. Komentarz aktualizowany, ed. M. Mozgawa, LEX 2018.
  55. Księżak P., Comment no. 52 to art. 23, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, ed. P. Księżak and M. Pyziak-Szafnicka, Warszawa 2014 (LEX).
  56. Letsas G., Is There a Right not to be Offended in One’s Religious Beliefs?, [in:] Law, State and Religion in the New Europe Debates and Dilemmas, ed. L. Zucca, Cambridge 2012.
  57. Marek A., Comment no. 2 to art. 196, [in:] A. Marek, Penal Code. Komentarz, Warszawa 2010 (LEX).
  58. Meyer-Ladewig J., Schuster S., Comment no. 8 to art. 9, [in:] EMRK – Europäische Menschenrechtskonvention. Handkommentar, ed. J. Meyer-Ladewig, M. Nettesheim and S. von Raumer, Baden-Baden 2017.
  59. Milanovic M., Legitimizing Blasphemy Laws Through the Backdoor: The European Court’s Judgment in E.S. v. Austria, Blog of the European Journal of International Law, 29.10.2018, https://www.ejiltalk.org/legitimizing-blasphemy-laws-through-the-backdoor-the-european-courts-judgment-in-e-s-v-austria/, accessed: 19 Dec. 2018.
  60. Olszówka M., Comments no. 10 and 55 to art. 53, [in:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz to art. 1–86, ed. M. Safjan and L. Bosek, Warszawa 2016 (Legalis).
  61. Panowicz-Lipska J., Comment no. 5 to art. 23, [in:] Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz to art. 1–352, ed. M. Gutowski, Warszawa 2018 (Legalis).
  62. Paprzycki R., Czy bluźnierca jest przestępcą? Rozważania na temat znamienia „przedmiotu czci religijnej” przestępstwa obrazy uczuć religijnej – art. 196 k.k., „Palestra” no. 5–6, 2008.
  63. Pazdan M., Comment no. 4 to art. 23, [in:] Kodeks cywilny. T. I. Komentarz. Art. 1–44910, ed. K. Pietrzykowski, Warszawa 2018 (Legalis).
  64. Peers S., Freedom to insult? Balancing freedom of expression with religious tolerance in ECHR case law, EU Law Analysis Blog, 19.12.2018, http://eulawanalysis.blogspot.com/2018/10/freedom-to-insult-balancing-freedom-of.html, accessed: 19 Dec. 2018.
  65. Piórkowska-Flieger J., Comment no. 2 to art. 196, [in:] Penal Code. Komentarz, ed. T. Bojarski, Warszawa 2016 (LEX).
  66. PWN Dictionary, https://sjp.pwn.pl/szukaj/obrazić.html, dostęp: 10 marca 2019.
  67. Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 1993.
  68. Regulation by the President of the Republic of Poland of 11.7.1932 – Penal Code (Dz. U. No. 60, item 571).
  69. Resolution of the Supreme Court of 29.10.2012, I KZP 12/12.
  70. Scott M., The ECtHR has not created a European blasphemy law but it has produced a lamentable judgment, http://barristerblogger.com/2018/10/27/the-ecthr-has-not-created-a-european-blasphemy-law-but-it-has-produced-a-lamentable-judgment/, accessed: 19 Dec. 2018.
  71. Smet S., E.S. v. Austria: Freedom of Expression versus Religious Feelings, the Sequel, „Strasbourg Observers”, 7.11.2018, https://strasbourgobservers.com/2018/11/07/e-s-v-austria-freedom-of-expression-versus-religious-feelings-the-sequel/, accessed: 19 Dec. 2018.
  72. Sobczak J., Comment no. 6 to art. 18, [in:] J. Sobczak, Radiofonia i telewizja. Komentarz do ustawy, Zakamycze 2001 (LEX).
  73. Sobczak J., Comments no. 12 and 13 to art. 196, [in:] Penal Code. Komentarz, ed. A. Stefański, Warszawa 2018 (Legalis).
  74. Sobolewski P., Comment no. 3 to art. 23, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2018 (Legalis).
  75. The Act of 19.4.1969 – Penal Code (Dz. U. No. 13, item 94 as amended).
  76. The Act of 31.3.2000 on amendment to the Act on Radio and Television broadcasting and the Act on the Polish Language (Dz. U. No. 29, item 358).
  77. The Act of 23.4.1964 – Civil Code (Dz. U. 2018, item 1025 as amended).
  78. The Act of 6.6.1997 – Penal Code (Dz. U. 2018, item 1600 as amended).
  79. The Act of 29.12.1992 on radio and television broadcasting (Dz. U. 2017, item 1414 as amended).
  80. Uitz R., Freedom of religion in European constitutional and international case law, Strasburg 2007.
  81. Verdict of the ETHR of 26.4.1995 in case: Prager and Obershlick v. Austria.
  82. Verdict of the ETHR of 22.2.2007 in case: Standard Verlagsgesellschaft mbH (no. 2) v. Austria.
  83. Verdict of European Court’s Second Section 15 January 2019 in case: Mătăsaru v. Moldavia.
  84. Warylewski J., Pasja czy obraza uczuć religijnych? Spór wokół art. 196 k.k., [in:] W kręgu teorii i praktyki prawa karnego. Księga poświęcona pamięci Profesora Andrzeja Wąska, ed. L. Leszczyński, E. Skrętowicz and Z. Hołda, Lublin 2005.
  85. Wojciechowska J., Comment no. 4 to art. 196, [in:] Penal Code. Część szczególna. Komentarz, ed. A. Wąsek and R. Zawłocki, Warszawa 2010 (Legalis).
  86. Wojciechowska J., Obraza uczuć religijnych, [in:] System Prawa Karnego, t. 10, ed. J. Warylewski.
  87. Wojciechowski K., Comment no. 10 to art. 18, [in:] Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, ed. S. Piątek, Warszawa 2014 (Legalis).
  88. Wróbel W., Comments no. 1, 4, 5, 5a–5b, 6 and 7 to art. 196, [in:] Penal Code. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz to art. 117–211a, ed. W. Wróbel and A. Zoll, Warszawa 2017 (LEX).
  89. Zgoliński I., Comments no. 2 and 4 to art. 196, [in:] Penal Code. Komentarz, ed. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2018 (LEX).